سبک های یادگیری : (جلسه اول آقای دکتر نکویی تابستان 91 )
آقای احمدی معاون آموزشی دبیرستان راهکارهایی را در خصوص سئوالات زیر خواستند :
1- اوقات فراغت در تابستان و طول سال تحصیلی چه طرحی دارید با توجه به تعطیلی روز پنجشنبه ؟
2- با توجه به تعطیلی مدارس کلاس بالاجبار تا 4 بعد از ظهر برگزار می شود آیا باز نیاز به اجرای طرح مطالعاتی در مدرسه هست یا اینکه دانش آموزان در منزل انجام تکالیف و مطالعات را داشته باشند؟
آقای امام
در مورد مباحث مطروحه جلسات سال گذشته نظرشان مثبت بود و اظهار داشته اند که طی سال تحصیلی بهره مند شدند به ویژه پخش 3 فیلم کوتاهی که ارائه شده بود را در جهت انجام تمرین هر چه بیشتر – افزایش آستانه تحمل و بردباری در انجام کارها و افزایش انگیزه مورد استفاده قرار گرفت .
اما برای جلسات امسال پیشنهاد کردند در مورد برنامه ریزی موثر مباحثی مطرح شود و اینکه چگونه می توان بچه ها را در استمرار برنامه ها تشویق و ترغیب کرد؟
آقای حاجی قربانی :
مباحث سال گذشته قابل استفاده بود اما به نظر می رسد که بیشتر باید پرداخته شود چون سال گذشته فرصت نشد که مباحث تکمیل شود .
آقای قزل باش :
اگر امکان دارد در جلسات امسال راهکارهای جلوگیری از اضطراب و استرس و فوبیا در بعضی دانش آموزان مطرح شود .
آقای مسجد جامعی :
با توجه به اینکه همکاران حاضر در جلسه همه از کادر دبیرستان هستند بنابراین موضوعاتی که لازم است در جلسه مطرح شود نیازهای دانش آموزان دبیرستان و چگونگی برخورد با این نیازها و راهکارهای لازم مطرح شود البته الزاماً نمی خواهیم صرفاً مسائل آموزشی مطرح شود چرا که مدرسه ی خوب همه ابعاد را در بر بگیرد مثلاً بحث شناخت که در مباحث سال گذشته بود موضوعی بود که مورد استفاده همه همکاران بود ( معاون آموزشي و پرورشي ، مشاور و ... )
موضوع هوشمند سازی که قرار است در جلسه بعد مطرح شود یکی از سئوالات این است که هوشمند سازی در دبیرستان چه تفاوتی با مقاطع دیگر دارد ؟
لذا تقاضا دارم مشخصاً مباحث تناسب با سن دانش آموزان دبیرستان مطرح شود .
با توجه به تعطیلی روزهای پنجشنبه ها چه برنامه هایی داشته باشیم که تعطیلی دو روز آخر هفته مشکلی درروند آموزشی ایجاد نکند؟
آقای شریعت :
1- به نظر می رسد که فعالیت های پرورشی در دبیرستان خیلی زیاد است و همین باعث دلزدگی بچه ها در سال قبل شده بود و ضمن اینکه با توجه به این همه فعالیت خروجی خیلی مطلوب نیست اما در بعضی از مدارس دیگر اینقدر به فعالیتهای پرورش بها نمی دهند ولی خروجی ها بهتر هستند.
2- مشاورین تا چه حد می توانند در پی گیری مسائل آموزشی پیش بروند که به وظیفه خودشان عمل کرده باشند مثلاً دانش آموزی که خیلی از نظر آموزشی ضعف دارد در نهایت برخورد مشاوربا این دانش آموز چگونه باید باشد ؟
با توجه به صحبتهای همکاران و پیشنهادها و سئوالاتی که مطرح نمودند آقای دکتر نکویی پیشنهاد دادند برای اینکه این جلسات کارگاهی تر و بازتاب عملی یابد مستلزم این است که در طی سال هم هر ماه یا دو ماه یک بار جلساتی داشته باشیم و باز خورد این مباحث را همکاران گزارش و راهکارهای عملی ارائه شود نقاط ضعف و قوت را مشخص در جهت رفع نقایص و تقویت نقاط قوت اقدام شود.
ضمن اینکه تجربه های شخصی افراد هم باعث هم افزايی خواهد شد و بسیار مفید خواهد بود. در بحث شناخت که در سال گذشته مطرح شد یکی از موضوعات مصاحبه بود . قرار بود که یک پرسشنامه تدوین شود و سپس این پرسشنامه آنالیز شود . مشکلاتی که احیاناً دانش آموزان دارند دسته بندی شود و گزارش مدیریتی تهیه شود.
پرسش نامه باید زوج باشد یعنی یکی برای دانش آموزان و یکی هم برای اولیا تدوین شود.که تقریباً سئوالات مشابه داشته باشد که اگر در خانواده تضاد و تعارضی باشد از طریق این پرسش نامه مشخص خواهد شد.
برای اینکه تعامل بیشتر بوجود آید باید سه بخش روی این پرسش نامه نظارت داشته باشند آموزشي – پرورشي و نظامت .
آقای مسجد جامعی :
ما هنوز پرسش نامه ای تدوین نکردیم امّا مصاحبه ای از دانش آموزان و اولیاء در بدو ورود به دبیرستان گرفته می شود که این مصاحبه مکتوب می شود . گاهی نقاط ضعف دانش آموزان عنوان می شود با توجه به این مطلب آیا در اختیار قراردادن این مصاحبه به مشاور مطلوب است ؟
خصوصاً که مشاور از بعضی نقاط ضعف دانش آموز مطلع باشد.
بطور کلی در مدارس یک مصاحبه ورودی وجود دارد که برای انتخاب دانش آموزان شامل آیتم هایی مثل معدل ، حجاب پدر و مادر ، درس و وضعیت مسکن و ....
حالا با این مصاحبه دانش آموز وارد شده البته ممکن است 10 درصد خطا هم اتفاق افتاده باشد.
درمرحله دوم : برای رفع خطای پذیرش باید پرسش نامه ای تنظیم کنیم که شامل سه بخش می باشد . بحث آموزشی به کدام درس ها علاقمند است و نسبت به کدام درس ها علاقه کمتری دارد.
مثلاً دانش آموزی در درس عربی ضعف دارد و همین امر باعث می شود که در طول سال مرتب دانش آموز مورد سرزنش و شاید گاهی مورد تحقیر قرارمی گیرد . باید به دنبال علت باشیم که چرا در درس عربی ضعف دارد شاید علت بی علاقگی نسبت به این درس باشد و علت بی علاقگی هم مثلاً شاید به خاطر برخورد دبیر مربوطه در سال گذشته بوده است . و الّا فی نفسه با عربی مشکل ندارد . لذا دانش آموزی که نسبت به درس عربی بی علاقه است و ما هم برخورد جدی بکنیم دانش آموز نسبت به ما بی اعتماد شده و مقاومت می کند .
پس باید سعی کنیم دانش آموزی که در پرسش نامه نوشته است که نسبت به درس عربی علاقه چندانی ندارد باید به دنبال علت بی علاقگی بود و سرزنش کردن و برخورد چکشی کردن دردی را دوا نمی کند .
بحث پرورشی : سئوالاتی در این زمینه مطرح شود البته دانش آموزان معمولاً با سانسور به این سئوالات پاسخ می دهند ضمن اینکه فردی که می خواهد از این پرسش نامه بهره برداری کند باید ظرفیت زیادی داشته باشد که از این اطلاعات در پرسش نامه استفاده ابزاری نکند . در این صورت کاملآً اعتماد دانش آموز را از دست داده است .
یکی از کارهایی که در مدارس اتفاق می افتد اخراج از کلاس است در مورد پسرها این موضوع کاملآً عادی شده اما در مدارس دخترانه ، دانش آموزان را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد .
و یک جور تخریب شخصیت به حساب می آید و عزت نفس در دختر و پسر با هم متفاوت است و متاسفانه در مدارس دخترانه اخراج از کلاس خیلی رایج شده است .
پرسش نامه ای که پس از ورود تدوین می شود نیز باید زوج باشد یکی برای دانش آموز و یکی برای اولیاء لازم به ذکر است پرسش نامه مربوط به خانواده را کسی باید تکمیل کند که در منزل ناظر بر انجام امور تحصیلی دانش آموز است . بیشتر موارد مادرها هستند که نظارت دارند لذا باید مادر، سئوالات مربوط به این پرسش نامه را تکمیل کند که در طول سال بتوانید ارتباط موثرتری داشته باشید.
بهترین زمان تکمیل کردن این پرسش نامه در فصل تابستان قبل از شروع سال تحصیلی است زیرا راحت تر به سئوالات پاسخ می دهند . چون آرامش بیشتری دارند .
البته نحوه چیدمان سئوالات هنگام تدوین پرسش نامه باید طوری باشد که طرف مورد استقبال احساس خوبی نسبت به پرسش نامه داشته باشد . به طوری که احساس کند اگر این پرسش نامه را تکمیل کند در آینده در پیشرفت تحصیلی یا پرورشي دانش آموز موثر است و کمک می کند.
*آقای احمدی :
با توجه به صحبت هاي شما در مورد اخراج از کلاس که در مورد پسر ها اتفاقاً آثار منفی دارد دانش آموزی که اخراج شده اتفاقاً جسورتر می شود و نزد دانش آموزان دیگر اعتبار کاذب پیدا می کند بالاخره آیا اخراج از کلاس صلاح هست یا نه ؟
اصولاً اخراج از کلاس نشان دهنده ی ضعف دبیر است ، دبیر توانمند ، دبیری که بچه ها به او علاقمند باشند اساساً دانش آموزان را اخراج نمی کند .
یک جمله معروف است که می گوید :
شکست یادگیری در متعلم ، شکست معلم است در یاددهی .
لذا اخراج از کلاس بطور کلی مضموم است مگر مشکل انضباطی و اخلاقی شدید باشد.
وقتی دانش آموزی به علت مشکل آموزشي از کلاس اخراح می شود بر مشکل اش افزوده می شود . لذا در شورای دبیرستان باید تاکید شود که مدیر کلاس می باشد و مشکل دانش آموز را در همان کلاس باید حل کند.
به هر تدبیری اگر تنبیه می کند یا تشویق می کند هر کاری را باید در فضای کلاس انجام دهد . به خاطر درس نخواندن نمی توان دانش آموز را از درس خواندن محروم کرد.
نمی توان از اخراج کردن دانش آموز و محروم کردن او از کلاس به عنوان ابزار استفاده کرد.
سبک های یادگیری :
به طور کلی انسانها در یادگیری متفاوت هستند بعضی ها بصری هستند ، بعضی حسی اند ، بعضی تینکینگی هستند بعضی فلینگی هستند .
کار در گروه برای فلینگی ها خوب است اینها افرادی هستند که باید در منزل کار کنند اگر در منزل کار نکنند بهتر است در مدرسه بمانند و کارشان را انجام بدهند.
ولی آدمی که تینکینگی آدمی که اهل تفکر است اگر او را در مدرسه نگه داریم به او ظلم کردیم چرا که او خودکار آن طور می خواهد کارش را انجام می دهد .
نظریه هوش های چندگانه:
این نظریه که بچه ها بعضی با هوش اند و بعضی که هوش اند نظریه منسوخ شده است . امروزه می گویند بچه ها هوش های متعددی دارند مثلاً دانش آموزی مداح بسیار خوبی است اما سخت، درس می خواند بالاخره این دانش آموز هوش مداحی دارد که می تواند اشعار زیادی را حفظ کند و در دستگاههای مختلف بخواند پس این شخص در این زمینه هوش بالایی دارد فقط حافظه نیست .
هوش زبانی ، هوش منطق ریاضی ، هوش موسیقی ، هوش بدنی ، جنبشی ، هوش فضایی ، هوش میان فردی ، فرد با دیگران چگونه ارتباط برقرار می کند هوش فرا فردی یعنی اینکه ارتباط اش با خودش چگونه است .
هوش زبانی و هوش منطق ریاضی در مدرسه حاصل می شود . هوش موسیقی ، هوش بدنی ، جنبشی و هوش فضایی مربوط به هنر است و هوش میان فردی و فرا فردی مشخص است . اگر مدرسه بتواند خروجی های اش هوش میان فردی و فرا فردی خوبی داشته باشد این مدرسه ، مدرسه موفقی است .
هوش زبانی : توانایی استفاده از زبان ، توانایی افکار به کلمات است یکی از راههای تقویت می تواند کنفرانس دادن باشد در بعضی از دروس .
هوش منطقی : تحلیل منطقی عملیات ریاضی است اگر دانش آموزی در پایه های اول و دوم ضعف دارند معلوم می شود که در این زمینه ضعف دارند و کلاس گذاشتن و کتاب آموزشی و .... خیلی موثر نیست .
هوش موسیقی : توانمندی درک الگوهای موسیقی ، توانمندی و درک اصوات و توانمندی باز تولید اصوات یعنی اینکه بتواند بخواند . بعضی خوب می توانند اصوات را درک کنند ولی خودش توانایی خواندن را ندارد . هوش موسیقی زمینه های خانوادگی هم دارد.
هوش بدنی – جنبشی : به کارگیری کل بدن برای حل مسئله بعضی مهارت بسیار بالایی در این زمینه دارند ، بعضی از افراد دروازبان خوبی هستند ولی مهاجم خوبی نیست .
توانمندی هماهنگی ذهن با بدن همان هوش بدنی – جنبشی است . بعضی که خطاطی ، یا نقاشی یا آشپزی می کنند انگار با تمام وجود دارند اثری را خلق می کنند .
ما در برخورد با این افراد گاهی نه تنها این هوش را بارور که نمی کنیم باعث سرکوب هم می شویم .
هوش فضایی : توانایی تشخیص الگوهای فضایی گسترده ، توانایی تجسم و تصور ، توانایی درک سه بعدی ، توانایی تفکر انتزاعی و خلاقیت .
از طریق تست گاردنر می توان دانش آموزان دارای هوش فضایی را تشخیص داد.
اگر هوش فضایی رشد یابد خلاقیت افزایش می یابد.
در حوزه خلاقیت خیلی کار بکنید .
هوش میان فردی : توان فهم خواسته ها و محرک های دیگران – برون گرایی – توانایی رهبری، توانایی مباحثه دینی رابطه خوب و منطقی با افراد.
هوش فرافردی: توانایی فهمیدن احساسات دیگران ، درون گرایی ، خلاقیت این افراد از طریق تست مشخص می شود لذا وقتی این افراد مشخص شوند در این صورت روش و شیوه برخورد ما با آنها متفاوت خواهد بود و بسیاری از مشکلات با بر خورد متناسب با این ویژگی مرتفع خواهد شد.
ارزش گذاری ها در مدرسه را باید اهمیت داد اینکه ما در مدرسه برای چیزی ارزش قائل هستیم البته ارزش گذاری کلامی نیست بلکه غیر کلامی است .
مدیر یا معاون یا دبیر در مدرسه نباید با یک عده ی خاصی ارتباط برقرارکند و با بقیه طوری دیگر رفتار کند این ارتباط را بچه ها می بینند لذا باید مراقب این ارتباط ها باشیم باید همه را به چشم دانش آموز مدرسه بنگریم و برای بعضی امتیاز و ارزشی خاصی قائل نشویم .
هوش زبانی: شعر را دوست دارند ، از مجله و روزنامه خواندن لذت می برند وقتی صدا را می شنوند بهتر تاثیر می گیرند دروس ادبیات ، تاریخ را از دروس مثل ریاضی و علوم راحت تر يادمي گيرند هرگاه در بزرگراه رانندگی می کنند بیشتر از اینکه به مناظر اطراف نگاه بکنند بیشتر به تابلوها نگاه می کنند این افراد تمام تابلوها و مسیرها را خوب به خاطر می سپارند .
به حل کردن جدول علاقه مند هستند .
برای رشد هوش زبانی چه می توان کرد؟
به دانش آموزان دیگر آموزش بدهند هر چه قدر بیشتر تدریس بکنند هوش كلامي بيشتر تقویت می شود .
جدول بیشتر حل کنند ، عضو کتابخانه شوند و بیشتر مطالعه کنند ، در مدرسه بیشتر کنفرانس بدهند ، صدای خودشان را ضبط کنند و دوباره گوش بدهند و نقاط ضعفشان را برطرف کنند.
به صداهای ضبط شده سخنرانان مشهور گوش بدهند . خاطرات روزانه خودشان را یادداشت کنند، در کلاس تند خوانی شرکت کنند.
ویژگی هوش منطق – ریاضی جهت تقویت این هوش:
با کامپیوتر کار کنند ، روی پازل های بازی ها فکری پیچیده کار کنند ، بازی لگو خیلی کمک می کند . زبان رایانه را فرا بگیرند . فیلم های مستند علمی تماشا کنند ، یک نشریه علمی – خبری را مشترک شوند. برای تحقیقات موضوعات پیرامون تلسکوب یا میکروسکوپ تهیه کنند.
معرفی الگوها
برای ایجاد انگیزه در دانش آموزان باید از شخصیت های علمی و تحصیل کرده استفاده کنیم که در عین حال رابطه آسمانی دارند. مثال بزنیم مثلاً دکتري که یک روز در هفته رایگان بیماران را ویزیت می کند.
با این مثال ها انگیزه های الهی هم دربچه ها تقویت می شود بچه های این نسل باید ببینند و لمس بکنند متاسفانه ترتیب و رویکرد رسانه ای به این سمت رفته که تا نبینند و لمس نکنند زیاد باورشان نمی شود . از این نمونه باید جمع آوری شود و برای بچه ها تعریف کرد.
خبر نگار مجله از بیل گیتس سئوال کرده بود که شما به خدا اعتقاد دارید . بیل گیتس در پاسخ گفت : مگر میشد که من این همه موقعيت را به دست آورده باشم و به خدا اعتقاد نداشته باشم؟ !!
پس برای ایجاد انگیزه از این دست الگوهای زنده ی زمینی که رابطه آسمانی دارند در دنیا موفق هستند و آخرت را هم دارند و تحصیل هم کردند بهره ببريم .
فیلم یکی از مشکلات در کلاس درس پخش شود
دبیر مشغول رسم شکل گوش برای تدریس دستگاه شنوایی ، تعداد زیادی از دانش آموزان صداهایی ناجور تولید می کنند و باعث می شود که معلم تمرکز را از دست بدهد .
اما در هوشمند سازی این مشکل نخواهد بود .
